Bóng chuyền da là một bộ môn thể thao rèn luyện sức khỏe và mang tính đồng đội thu hút đông đảo số lượng người chơi. Sự tuân thủ và hiểu biết về luật lệ chơi là yếu tố không thể thiếu để đảm bảo sự công bằng và hấp dẫn. Nếu là người yêu thích bộ môn này, hãy cùng Tín Phát Sports tham khảo bài viết sau để nắm vững luật bóng chuyền da chuẩn VFV 2024 cùng quy định & thay đổi mới nhất và thi đấu một cách phù hợp nhé!
Quy định về sân bãi và dụng cụ thi đấu bóng chuyền da
Phần sân chính
Sân thi đấu bóng chuyền da tiêu chuẩn VFV có hình chữ nhật, dài 18 mét, rộng 9 mét. Xung quanh sân là một khu vực trống trải, rộng ít nhất 3 mét ở mọi phía. Phía trên sân thi đấu là khoảng không tự do, nghĩa là không có bất kỳ vật cản nào trong khu vực này. Khoảng không tự do này cao ít nhất 7 mét tính từ mặt sân.
Phần sân tự do
Khu vực tự do trên sân bóng chuyền da dành cho các cuộc thi đấu thế giới của FIVB phải rộng rãi, đảm bảo khoảng cách tối thiểu là 5 mét tính từ đường biên dọc và 8 mét tính từ đường biên ngang của sân đấu. Ngoài ra, khu vực này cũng cần có chiều cao tối thiểu 12,5 mét tính từ mặt sân để đảm bảo không gian thoáng đãng cho các vận động viên thi đấu.
Quy định mặt sân
Theo luật bóng chuyền da, mặt sân thi đấu phải đảm bảo phẳng, bằng phẳng và đồng đều, không có bất kỳ vật cản nào gây nguy hiểm cho vận động viên. Sân thi đấu không được gồ ghề hay trơn trượt. Để đảm bảo chất lượng thi đấu, sân thi đấu của các giải đấu thế giới và chính thức của FIVB chỉ được làm bằng gỗ hoặc chất liệu tổng hợp. Loại vật liệu nào được sử dụng cũng phải được FIVB công nhận trước.
Mặt sân thi đấu trong nhà phải có màu sáng để tăng cường khả năng nhìn rõ. Trong các giải đấu thế giới và chính thức của FIVB, các đường biên phải được sơn màu trắng để phân biệt rõ ràng với sân đấu. Sân đấu và khu vực tự do phải có màu sắc khác biệt để tạo sự phân định rõ ràng.
Quy định các khu trên sân bóng chuyền da
- Khu trước: Khu trước của mỗi bên sân được giới hạn bởi một đường thẳng tưởng tượng, chạy dọc giữa sân và kéo dài từ mép sau của đường tấn công (đường kẻ ngang giữa sân). Khu này bao gồm toàn bộ phần sân từ mép ngoài đường biên dọc cho đến hết khu tự do.
- Khu phát bóng: Khu phát bóng là một khu vực hình chữ nhật rộng 9 mét, nằm sau đường biên ngang (không tính đường biên ngang). Khu phát bóng được giới hạn bởi hai vạch dài 15cm, được vẽ thẳng góc với đường biên ngang, cách đường này 20cm. Hai vạch này được coi là phần kéo dài của đường biên dọc. Cả hai vạch này đều thuộc khu phát bóng. Khu phát bóng kéo dài đến hết khu tự do.
- Khu thay người: Khu thay người là khu vực được giới hạn bởi hai đường thẳng tưởng tượng, kéo dài từ đường tấn công đến bàn thư ký.
- Khu khởi động: Khu khởi động là khu vực nằm trong khu tự do, ở mỗi góc sân.
- Khu phạt: Trong các giải đấu chính thức của FIVB, ở mỗi góc sân của khu tự do, sẽ có một khu phạt. Mỗi bên sân ở khu tự do, trên đường kéo dài của đường biên ngang, sau ghế ngồi của mỗi đội khoảng 1,5m, sẽ có một khu phạt có kích thước 1m x 1m. Khu phạt này được giới hạn bởi các vạch đỏ rộng 5cm.
- Nhiệt độ thi đấu: Nhiệt độ thấp nhất cho phép trong thi đấu là 10 độ C (50 độ F). Trong các giải đấu chính thức của FIVB, nhiệt độ tối đa cho phép là 25 độ C (77 độ F) và nhiệt độ thấp nhất là 16 độ C (61 độ F).
Xem thêm: Kích thước sân bóng chuyền tiêu chuẩn quốc tế FIVB mới nhất năm 2024
Nếu đang quan tâm hoặc có nhu cầu xây dựng thi công sân bóng chuyền da phục vụ mục đích rèn luyện thể thao, kinh doanh,… thì Tín Phát Sports chính là đơn vị đáng để bạn lựa chọn. Đây là đơn vị chuyên thi công sân bóng chuyền đúng chuẩn với đội ngũ kỹ thuật giàu kinh nghiệm và sử dụng vật liệu cao cấp, đảm bảo an toàn, chất lượng và uy tín. Bạn có thể liên hệ với số hotline 0933-238-086 hoặc website tinphatsports.vn để được hỗ trợ tư vấn và báo giá một cách nhanh nhất.
Quy định về quả bóng chuyền da thi đấu
Để đảm bảo tính công bằng và chất lượng thi đấu, bóng phải có hình cầu tròn, được làm từ da mềm hoặc da tổng hợp, bên trong có ruột bằng cao su hoặc chất liệu tương tự. Màu sắc của bóng có thể đồng màu hoặc kết hợp nhiều màu, tuy nhiên, đối với các giải đấu quốc tế, bóng phải tuân theo tiêu chuẩn của Liên đoàn bóng chuyền quốc tế (FIVB) về chất liệu da tổng hợp và phối màu.
Về kích thước, chu vi của quả bóng phải nằm trong khoảng từ 65 đến 67 cm, trọng lượng từ 260 đến 280g. Áp lực bên trong quả bóng cũng được quy định, từ 0,30 đến 0,325 kg/cm2 , tương đương với 4,26 – 4,61 psi hoặc 294,3 – 318,82 mbar/hPa. Điều quan trọng là tất cả các quả bóng được sử dụng trong một trận đấu phải đồng nhất về chu vi, trọng lượng, áp lực, loại bóng, màu sắc,…
Các giải đấu thế giới, các giải đấu chính thức của FIVB, vô địch quốc gia hoặc vô địch Liên đoàn đều phải sử dụng bóng được FIVB công nhận, trừ khi FIVB có quy định khác. Trong các giải đấu quốc tế, người ta sử dụng hệ thống 3 bóng, với 6 người nhặt bóng, mỗi góc sân ở khu tự do có một người và sau mỗi trọng tài có một người.
Quy định về đội tuyển thi đấu bóng chuyền
Theo luật bóng chuyền da thì một đội bóng chuyền gồm tối đa 12 vận động viên, 1 huấn luyện viên trưởng, 1 huấn luyện viên phó, 1 người chăm sóc và 1 bác sĩ. Lưu ý bác sĩ phải được Liên đoàn bóng chuyền quốc tế (FIVB) công nhận trước khi tham gia các giải đấu thế giới và chính thức của FIVB. Trong mỗi trận đấu, một vận động viên (trừ libero) sẽ được chọn làm đội trưởng trên sân. Tên của đội trưởng phải được ghi rõ trong biên bản thi đấu. Chỉ những vận động viên đã được đăng ký trong biên bản thi đấu mới được phép vào sân thi đấu. Sau khi huấn luyện viên và đội trưởng ký vào biên bản thi đấu, thành phần đăng ký của đội sẽ không được thay đổi nữa.
Trang phục của đội bóng chuyền phải đồng bộ, sạch sẽ và cùng màu sắc (trừ vận động viên Libero). Áo, quần đùi và tất phải thống nhất về màu sắc. Giày phải nhẹ, mềm, đế bằng cao su hoặc da và không có gót.
Trọng tài thứ nhất có nhiệm vụ kiểm tra trang phục của mỗi đội và đảm bảo mọi người mặc đúng quy định. Trong các giải đấu thế giới và chính thức của FIVB dành cho người lớn, giày đế đen bị cấm. Áo và quần đùi phải tuân theo tiêu chuẩn của FIVB. Số áo của vận động viên phải từ 1 đến 18, được in ở giữa ngực và giữa lưng. Màu sắc và độ sáng của số áo phải tương phản với màu sắc của áo. Số áo trước ngực phải cao ít nhất 15cm, số áo sau lưng phải cao ít nhất 20cm. Nét số áo phải rộng tối thiểu 2cm.
Trong các giải đấu thế giới và chính thức của FIVB, số áo của vận động viên phải được in ở ống quần đùi bên phải. Số áo phải cao từ 4 – 6cm, nét số rộng ít nhất 1cm. Trên áo của đội trưởng, dưới số áo trước ngực phải có một vạch khác màu sắc, kích thước 8 x 2cm. Vận động viên cùng đội không được phép mặc trang phục khác màu nhau (trừ vận động viên Libero) và áo không có số áo chính thức.
Quy định về vị trí trên sân bóng chuyền da
Khi vận động viên phát bóng, tất cả các cầu thủ của mỗi đội phải đứng đúng vị trí trên sân của mình theo quy định về trật tự xoay vòng. Vị trí của các vận động viên được đánh số như sau:
Hàng trước (gần lưới):
- Vị trí số 4: Trước bên trái
- Vị trí số 3: Trước giữa
- Vị trí số 2: Trước bên phải
Hàng sau (xa lưới):
- Vị trí số 5: Sau trái
- Vị trí số 6: Sau giữa
- Vị trí số 1: Sau bên phải
Mỗi vận động viên hàng sau phải đứng xa lưới hơn người hàng trước tương ứng của mình. Các vận động viên hàng trước và hàng sau phải đứng theo trật tự.
Cách xác định vị trí:
Vị trí bàn chân chạm đất được sử dụng để xác định vị trí của các vận động viên. Mỗi vận động viên hàng trước phải có ít nhất một phần bàn chân gần đường giữa sân hơn chân của cầu thủ hàng sau tương ứng. Mỗi vận động viên ở bên phải (bên trái) phải có ít nhất một phần bàn chân gần đường dọc bên phải (trái) hơn chân của vận động viên đứng giữa cùng hàng của mình .Sau khi bóng được phát đi, các vận động viên có thể di chuyển tự do trên sân của mình và khu tự do.
Luật bóng chuyền da về cách tính điểm
Được một điểm:
- Do đối phương phạm lỗi: Khi đội đối phương thực hiện hành động phạm luật, trọng tài sẽ thổi còi phạm lỗi và đội bạn sẽ được 1 điểm.
- Do đối phương bị phạt: Tương tự như trên, nếu đối phương bị phạt do vi phạm luật, đội bạn sẽ được 1 điểm.
- Phạm lỗi: Nếu đội bạn phạm lỗi, đội đối phương sẽ được 1 điểm.
Lưu ý: Nếu hai lỗi xảy ra liên tiếp, chỉ tính lỗi đầu tiên. Nếu hai đội cùng phạm lỗi, cả hai đội đều bị phạt, và pha bóng được đánh lại.
Thắng một pha bóng:
- Một pha bóng là chuỗi hành động từ khi người phát bóng chạm bóng đến khi trọng tài thổi còi “bóng chết”.
- Nếu đội phát bóng thắng pha bóng, họ được 1 điểm và tiếp tục phát bóng.
- Nếu đội đối phương thắng pha bóng, họ được 1 điểm và giành quyền phát bóng.
Thắng một hiệp:
Đội thắng một hiệp (trừ hiệp thứ 5 – hiệp quyết thắng) là đội đạt 25 điểm trước và hơn đội kia ít nhất 2 điểm. Nếu hai đội hòa 24-24, phải thi đấu tiếp cho đến khi hơn nhau 2 điểm (26-24, 27-25…).
Thắng một trận:
Đội thắng một trận là đội thắng 3 hiệp. Nếu hai đội hòa 2-2, hiệp quyết thắng (hiệp 5) sẽ đấu đến 15 điểm và đội thắng phải hơn ít nhất 2 điểm.
Bỏ cuộc và đội hình không đủ người đấu:
- Nếu một đội từ chối thi đấu sau khi được thuyết phục, đội đó bị tuyên bố bỏ cuộc và thua toàn trận với kết quả 0-3 (mỗi hiệp 0-25).
- Nếu một đội đến trễ giờ thi đấu mà không có lí do chính đáng, đội đó bị tuyên bố bỏ cuộc và xử lý kết quả thi đấu tương tự như trên.
- Nếu một đội bị tuyên bố không đủ người thi đấu một hiệp hoặc một trận, đội đó thua hiệp hoặc trận đó. Đội đối phương được thêm đủ điểm và hiệp còn thiếu để thắng hiệp/trận. Đội có đội hình không đủ người thi đấu bị giữ nguyên điểm và kết quả các hiệp trước.
Quy định về các động tác chơi bóng trong thi đấu bóng chuyền da
Chạm bóng
Trong luật bóng chuyền da, mỗi đội được phép chạm bóng tối đa 3 lần để đưa bóng sang phần sân đối phương. Việc chạm bóng này không tính đến động tác chắn bóng.
- Chạm bóng liên tiếp: Một cầu thủ không được chạm bóng hai lần liên tiếp trừ trường hợp chắn bóng, hoặc khi bóng chạm lưới.
- Cùng chạm bóng: Hai hoặc ba cầu thủ có thể chạm bóng cùng lúc. Khi đó, mỗi lần chạm của mỗi người sẽ được tính. Tuy nhiên, nếu hai hoặc ba cầu thủ cùng đến gần bóng nhưng chỉ có một người chạm bóng, thì chỉ tính một lần chạm.
- Va chạm: Nếu hai cầu thủ va chạm vào nhau trong khi chơi bóng, điều này không được coi là phạm lỗi.
- Cùng chạm bóng trên lưới: Nếu cầu thủ của hai đội cùng chạm bóng trên lưới, đội đỡ bóng được quyền chạm bóng thêm 3 lần nữa. Nếu bóng ra ngoài sân bên nào, thì đội bên kia phạm lỗi.
- Giữ bóng trên lưới: Nếu cầu thủ của hai đội cùng giữ bóng trên lưới, cả hai bên sẽ bị xử phạt và pha bóng sẽ được đánh lại.
- Hỗ trợ đánh bóng: Cầu thủ không được phép lợi dụng đồng đội hoặc bất cứ vật gì để chạm bóng. Tuy nhiên, nếu cầu thủ sắp phạm lỗi, đồng đội có thể giúp đỡ.
Về tính chất chạm bóng:
- Phần thân thể: Bóng có thể chạm vào mọi phần của cơ thể.
- Cách đánh bóng: Bóng phải được đánh đi, không được giữ lại hoặc ném vứt.
- Chạm nhiều phần thân thể: Bóng có thể chạm nhiều phần của thân thể nhưng phải liền cùng một lúc, trừ trường hợp chắn bóng.
Phát bóng
Trong luật bóng chuyền da, vận động viên dùng một tay hoặc bất kỳ phần nào của cánh tay để phát bóng sau khi tung hoặc để bóng rời khỏi bàn tay. Chỉ được tung hoặc để bóng rời tay một lần. Vận động viên có thể đập bóng hoặc di chuyển bóng trong tay. Khi phát bóng, vận động viên có thể chạy lấy đà hoặc nhảy phát bóng. Tuy nhiên, vận động viên không được chạm vào sân đấu (kể cả đường biên ngang) hoặc vùng sân ngoài khu phát bóng. Sau khi đánh bóng, vận động viên có thể giẫm vạch, bước vào trong sân hoặc ngoài khu phát bóng. Vận động viên phải phát bóng đi trong vòng 8 giây sau tiếng còi của trọng tài thứ nhất.
Đập bóng tấn công
Vận động viên có thể “bỏ nhỏ” hoặc “đánh nhẹ” khi đập bóng tấn công, miễn là đánh bóng gọn gàng, không dính bóng, không giữ hoặc ném vứt bóng. Cụ thể, với luật bóng chuyền da, việc đập bóng tấn công được coi là hoàn thành khi bóng đã hoàn toàn qua mặt phẳng đứng của lưới hoặc chạm vào đối phương. Vận động viên hàng trước có thể đập bóng ở bất kỳ độ cao nào, nhưng phải chạm bóng trong phạm vi không gian sân của mình. Vận động viên hàng sau (ở sau vạch tấn công) có thể đập bóng tấn công ở bất kỳ độ cao nào trong khu tấn công. Tuy nhiên:
- Khi giậm nhảy, một hoặc hai bàn chân của vận động viên không được chạm hoặc vượt qua đường tấn công
- Vận động viên có thể rơi xuống khu tấn công sau khi đập bóng
- Vận động viên hàng sau cũng có thể đập bóng ở khu tấn công, nếu lúc chạm bóng không hoàn toàn cao hơn mép trên của lưới
- Không vận động viên nào được phép đập tấn công quả phát bóng của đối phương, khi bóng ở khu tấn công và hoàn toàn cao hơn mép trên của lưới
Chắn bóng
Chạm bóng liên tiếp: Một hoặc nhiều vận động viên chắn có thể chạm bóng liên tiếp (nhanh và liên tục), nhưng những lần chạm đó phải trong cùng một hành động.
Chắn bóng bên không gian sân đối phương: Vận động viên chắn có thể đưa tay và cánh tay của mình qua trên lưới sang sân đối phương. Tuy nhiên, hành động này không được cản trở đối phương đánh bóng. Vận động viên không được phép chạm bóng bên kia lưới trước khi đối phương thực hiện đập bóng tấn công.
Chắn bóng và số lần chạm bóng: Chạm bóng trong chắn bóng không tính vào số lần chạm bóng của đội (theo Điều 9.1). Sau lần chạm bóng chắn, đội được tiếp tục chạm bóng 3 lần nữa để đưa bóng sang sân đối phương. Sau khi chắn bóng, lần chạm bóng đầu tiên có thể do bất kỳ vận động viên nào, kể cả vận động viên đã chạm bóng khi chắn bóng.
Quy định xử lí thái độ, hành vi xấu trong thi đấu
Trong luật bóng chuyền da, các hành vi vi phạm sẽ bị xử phạt theo mức độ nghiêm trọng:
- Vô lễ: Lần đầu tiên: Cầu thủ bị phạt lỗi, nhận thẻ vàng và đội thua pha bóng đó. Lần thứ hai: Cầu thủ cùng vi phạm bị đuổi ra sân, nhận thẻ đỏ và phải ngồi trên ghế phạt đến hết hiệp. Lần thứ ba: Cầu thủ cùng vi phạm bị truất quyền thi đấu, nhận thẻ đỏ và thẻ vàng, phải rời khỏi khu thi đấu đến hết trận.
- Xúc phạm: Lần đầu tiên: Cầu thủ bị đuổi ra sân, nhận thẻ đỏ và phải ngồi trên ghế phạt đến hết hiệp. Lần thứ hai: Cầu thủ cùng vi phạm bị truất quyền thi đấu, nhận thẻ vàng và thẻ đỏ, phải rời khỏi khu thi đấu đến hết trận.
- Gây gổ: Lần đầu tiên: Cầu thủ bị truất quyền thi đấu, nhận thẻ vàng và thẻ đỏ, phải rời khỏi khu thi đấu đến hết trận.
- Trì hoãn: Lần đầu tiên: Cầu thủ bị cảnh cáo trì hoãn, trọng tài sử dụng tín hiệu “Hiệu tay 25” (không dùng thẻ), không có phạt. Lần thứ hai: Cầu thủ bị phạt trì hoãn, trọng tài sử dụng tín hiệu “Hiệu tay 25” và thẻ vàng, đội thua pha bóng đó.
Những lỗi hay gặp khi thi đấu bóng chuyền
Dựa theo luật bóng chuyền da ta có cách phân loại các lỗi thường gặp như sau:
- Giẫm hoặc băng qua đường giao bóng: Khi tiếp xúc với bóng để giao bóng, vận động viên không được giẫm lên hoặc băng qua đường kẻ vạch giao bóng.
- Giao bóng không qua lưới: Bóng phải đi qua lưới và rơi xuống phần sân của đối phương.
- Giao bóng ra ngoài: Bóng không được chạm vào lưới hoặc rơi ra ngoài đường biên của sân.
- Chạm bóng hai lần: Vận động viên chỉ được chạm bóng một lần trong mỗi pha bóng.
- Nâng bóng: Không được nâng bóng lên, phải tiếp xúc bóng một cách gọn gàng.
- Ôm bóng: Không được ôm bóng, phải đánh bóng một cách rõ ràng.
- Ném bóng: Không được ném bóng, phải đánh bóng bằng cách tiếp xúc trực tiếp với bóng.
- Chạm lưới: Không được chạm vào lưới bằng bất kỳ bộ phận nào của cơ thể khi bóng đang chơi.
- Vươn qua lưới: Không được vươn qua lưới sang phần sân đối phương khi nhảy chặn bóng hoặc ngăn cản đối phương đánh bóng.
- Tấn công bóng từ sân đối phương: Không được tấn công bóng khi bóng chưa phá vỡ mặt phẳng thẳng đứng của lưới và đang ở phần sân của đối phương.
- Vượt qua đường kẻ vạch: Không được vượt qua đường kẻ vạch giữa sân bằng bất kỳ bộ phận nào của cơ thể, ngoại trừ bàn tay hoặc bàn chân. Chỉ bị coi là vi phạm khi toàn bộ bàn tay hoặc toàn bộ bàn chân vượt qua đường kẻ vạch.
- Phát bóng không theo vòng quay: Phát bóng phải theo đúng vòng quay đã được xác định trước khi bắt đầu trận đấu.
- Cầu thủ hàng sau chặn bóng: Không được chặn bóng khi đứng gần lưới và có một phần cơ thể ở trên đỉnh lưới.
- Cầu thủ hàng sau tấn công bóng: Không được tấn công bóng bên trong khu vực phía trước (khu vực bên trong vạch 3 m / 10 foot) khi bóng ở ngay trên lưới tại thời điểm tiếp xúc.
Xem thêm
Trên đây là tất cả về luật bóng chuyền da chuẩn VFV 2024. Hy vọng với những kiến thức như trên bạn sẽ hoàn toàn có thể nắm bắt và chơi bộ môn bóng chuyền da một cách phù hợp và hiệu quả nhất. Bạn cũng có thể tham khảo các thông tin khác qua website tinphatsports.vn hoặc hotline 0933-238-086 để được hỗ trợ nhanh nhất.